Cơ hội mở ra, 45% doanh số bán hàng đến từ kênh số
Chia sẻ tại toạ đàm với chủ đề “Ứng dụng AI trong truyền thông chính sách và sản phẩm, dịch vụ ngân hàng”, do Thời báo Ngân hàng tổ chức ngày 20/8, TS. Nguyễn Quốc Hùng - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng cho biết, theo một số nghiên cứu, năm 2025 sẽ có khoảng 45% doanh số bán hàng trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng được thực hiện hoàn toàn trên nền tảng số, không cần sự hiện diện của các điểm giao dịch truyền thống.
"Đó là kết quả của quá trình số hóa sâu rộng, trong đó AI đóng vai trò trung tâm phân tích dữ liệu, tự động hóa quy trình và cá nhân hóa dịch vụ" - ông Hùng khẳng định.
Theo báo cáo của Deloitte, các ngân hàng đầu tư hàng đầu thế giới có thể cải thiện hiệu suất kinh doanh từ 27 - 35% nhờ ứng dụng AI, với doanh thu trên mỗi nhân viên dự kiến tăng thêm đến 3,5 triệu USD vào năm 2026.
![]() |
AI tái định hình ngành ngân hàng, lợi thế đi cùng rủi ro. Ảnh: T.L. |
Phân tích rõ cơ hội AI mở ra cho các hoạt động ngành ngân hàng, theo TS. Nguyễn Quốc Hùng, AI mang lại tiềm năng to lớn cho ngân hàng qua các hoạt động truyền thông, phát triển các sản phẩm dịch vụ, phát triển kinh doanh.
Theo đó, AI sẽ cá thể hóa thông tin, tăng cường tiếp cận khách hàng. AI phân tích dữ liệu và hành vi để ngân hàng xây dựng thông điệp phù hợp cho từng nhóm khách hàng.
Đồng thời, AI giúp truyền tải minh bạch và kịp thời. AI có thể tóm lược văn bản pháp luật, nghị định, thông tư thành ngôn ngữ dễ hiểu, giúp công chúng và doanh nghiệp nắm bắt nhanh, đồng thời hỗ trợ bộ phận pháp chế tiết kiệm thời gian, hạn chế bỏ sót quy định.
Cùng với đó, AI còn hỗ trợ đánh giá hiệu quả chính sách. Cụ thể là, AI phân tích phản hồi từ công chúng, dư luận xã hội các chính sách mới, giúp nhà hoạch định chính sách kịp thời điều chỉnh để tăng tính khả thi.
AI còn thúc đẩy tài chính toàn diện, khi thông qua phân tích dữ liệu lớn, AI gợi ý sản phẩm phù hợp với từng nhóm khách hàng, đặc biệt là nhóm yếu thế chưa tiếp cận đầy đủ dịch vụ tài chính.
Mặt khác, AI sẽ tự động phân phối nội dung, theo dõi hiệu quả chiến dịch theo thời gian thực và đưa ra gợi ý tức thì, tối ưu nguồn lực và hiệu quả truyền thông. Bên cạnh đó, AI tạo ra trợ lý ảo 24/7 - Chatbot thông minh giải đáp thắc mắc nhanh chóng, nâng cao chất lượng dịch vụ và giảm tải công việc lặp lại cho nhân sự.
Ngoài ra, AI còn hỗ trợ phòng ngừa rủi ro truyền thông, nhờ vào việc giám sát dữ liệu mạng xã hội để phát hiện sớm thông tin sai lệch, giúp ngân hàng phản ứng kịp thời, bảo vệ uy tín và sự ổn định hệ thống.
Theo PGS.TS Trần Việt Dũng - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Khoa học - Ngân hàng (Học viện Ngân hàng), từ phía cung, nhu cầu chuyển đổi số mạnh mẽ từ các tổ chức tín dụng thể hiện rõ, khi ứng dụng AI giúp rút ngắn 40% thời gian xử lý và thu hồi nợ, tăng hiệu quả 25%, giảm 92% khối lượng nhập liệu thủ công và hạ 13% tỷ lệ vi phạm hợp đồng.
Ở phía cầu, khách hàng cũng đang thúc đẩy xu hướng số hóa, với tỷ lệ người trưởng thành sở hữu tài khoản ngân hàng đã đạt 87%, vượt sớm mục tiêu 80% năm 2025; tỷ lệ giao dịch qua kênh số tại nhiều ngân hàng vượt 90%, cao hơn hẳn mục tiêu 70%; giá trị giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt gấp 25 lần GDP.
AI lan tỏa mạnh mẽ trong mỗi ngân hàng
Tại Việt Nam, hàng loạt ngân hàng thương mại đã và đang phát triển AI để nâng cao hiệu quả của khách hàng, trong đó, sử dụng trợ lý ảo, công nghệ xử lý ngôn ngữ tự nhiên đang trở thành xu hướng phổ biến, giúp người dùng có thể giao tiếp, đặt câu hỏi và thực hiện giao dịch trên ứng dụng hàng không cần đến quầy trực tiếp, điển hình như: ACB, TPBank, Vietcombank, Techcombank, VietinBank, BIDV... cùng nhiều ngân hàng khác. AI cũng được ứng dụng phân tích dữ liệu dự đoán hành vi khách hàng, phát hiện gian lận, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ và hiệu quả phục vụ khách hàng.
Một sai sót của AI có thể gây khủng hoảng niềm tin “Đầu tư dữ liệu chuẩn hóa và bảo mật bởi dữ liệu chất lượng là điều kiện tiên quyết để AI phát huy giá trị. Một sai sót trong hệ thống AI có thể gây ra khủng hoảng niềm tin, đe dọa một tổ chức, thậm chí cả hệ thống. Bởi vậy, việc ứng dụng trong hoạt động ngân hàng cần một khung pháp lý rõ ràng, một hệ thống tiêu chuẩn kỹ thuật nghiêm ngặt và một cơ chế giám sát minh bạch, để AI thực sự trở thành người đồng hành chứ không phải người điều khiển” -TS. Nguyễn Quốc Hùng lưu ý. |
Theo PGS.TS. Trần Việt Dũng, nhiều ngân hàng đẩy mạnh phát triển AI, tái định hình hoạt động toàn ngành.
"Các ngân hàng đang khai thác thông tin từ dữ liệu khách hàng. Chẳng hạn, với doanh nghiệp X từng hợp tác, vay vốn trước đây, cán bộ tín dụng khi đi gặp doanh nghiệp, có thể gợi ý thêm sản phẩm phù hợp bán tiếp cho doanh nghiệp. Việc khai thác cơ sở dữ liệu của ngân hàng khiến các hoạt động tương tác với doanh nghiệp thay đổi rất nhiều” - ông Dũng dẫn chứng.
Từ góc độ ngân hàng, ông Nguyễn Khắc Trung - Trưởng Ban Ngân hàng số Agribank cho biết, với mạng lưới rộng khắp và đối tượng phục vụ đa dạng, đặc biệt là khách hàng vùng sâu, vùng xa, Agribank, cũng như nhiều ngân hàng khác, đang đẩy mạnh ứng dụng AI trên nhiều lĩnh vực.
Trong truyền thông chính sách đến người dân vùng sâu, vùng xa, AI cho thấy hiệu quả rõ rệt. Bởi, AI có khả năng tư vấn và cung cấp thông tin 24/7, tùy biến theo nhu cầu, hỗ trợ đa dạng ngôn ngữ vùng miền và tiết kiệm đáng kể nhân lực./.
Nhiều thách thức phải đối diện Bên cạnh cơ hội, các ý kiến cũng lưu ý rằng, AI cũng đặt ra không ít thách thức, từ chi phí đầu tư đến rủi ro liên quan đến bảo mật dữ liệu và quyền riêng tư; nguy cơ lệ thuộc vào thuật toán, dẫn đến sai lệch thông tin nếu không được kiểm chứng; vấn đề pháp lý và đạo đức trong sử dụng AI. Theo ông Nguyễn Khắc Trung - Trưởng Ban Ngân hàng số Agribank, về hạ tầng, ứng dụng AI đòi hỏi đầu tư bài bản cả về chi phí, thời gian lẫn công nghệ, đồng thời phải đối diện với rủi ro bảo mật và an toàn thông tin. "Chúng ta biết khi AI xử lý dữ liệu nhạy cảm, nguy cơ rò rỉ dữ liệu cá nhân và áp lực tuân thủ pháp luật, pháp lý rất lớn, trong khi chi phí đầu tư cho hạ tầng công nghệ cũng rất cao" - ông Trung chỉ rõ. Với khách hàng ở nông thôn, miền núi, hải đảo, rào cản số hóa vẫn lớn, nhất là với người cao tuổi còn e dè do thiếu kỹ năng, thiếu niềm tin và lo ngại rủi ro lừa đảo, lộ lọt thông tin. Cùng chung quan điểm, PGS.TS Trần Việt Dũng cũng cho rằng, việc ứng dụng AI cũng đặt ra không ít thách thức về rủi ro, bảo mật và khó khăn xây dựng các nền tảng AI độc lập. Kết quả khảo sát của Học viện Ngân hàng cho thấy, nhiều ngân hàng đang dùng ứng dụng AI sẵn có, nhưng việc phải đưa dữ liệu lên hệ thống bên ngoài vẫn là vấn đề cần xem xét kỹ lưỡng. Đồng thời, khoảng trống về kỹ năng và nguồn nhân lực trong kỷ nguyên AI cũng cần lưu ý, khi đến năm 2026 cần khoảng 400.000 lao động công nghệ. Đưa ra khuyến nghị với các ngân hàng, lãnh đạo Hiệp hội Ngân hàng cho rằng, các đơn vị cần phải xây dựng khung đạo đức và quản trị AI, tuân thủ các nguyên tắc đạo đức phát triển và ứng dụng AI đảm bảo công bằng, minh bạch và phục vụ con người. Bên cạnh đó, cân nhắc thành lập Hội đồng đạo đức AI nội bộ để giám sát dự án trọng yếu./. |