Cải thiện môi trường kinh doanh ở Quảng Ninh: Động lực từ đổi mới thể chế tài chính

Sử dụng tốt nguồn lực tài chính

Trong hành trình vươn lên trở thành một cực tăng trưởng phía Bắc và hướng tới mục tiêu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, Quảng Ninh đã đưa đổi mới thể chế tài chính là yếu tố then chốt. Đây không chỉ là công cụ quản lý ngân sách, mà còn là đòn bẩy để cải thiện môi trường đầu tư, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển và thu hút dòng vốn chất lượng cao.

Theo báo cáo của UBND tỉnh Quảng Ninh, tổng thu ngân sách nhà nước giai đoạn 2021 - 2025 dự kiến đạt hơn 276.000 tỷ đồng, bằng 110% dự toán Trung ương giao, 103% dự toán tỉnh giao và tăng tới 130% so với giai đoạn 2016-2020. Đáng chú ý, thu nội địa chiếm khoảng 71% tổng thu, các con số đã phản ánh sự dịch chuyển rõ rệt sang mô hình tăng trưởng dựa trên các ngành kinh tế bền vững, thay vì phụ thuộc vào nguồn thu từ đất hay thuế nhập khẩu.

Giai đoạn 2021 - 2025, tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh luôn nằm trong nhóm địa phương đứng đầu cả nước. Ảnh T.D

Ông Hà Văn Trường, Trưởng Thuế tỉnh Quảng Ninh cho biết: “Ngành thuế đặt mục tiêu thu đúng, thu đủ, thu kịp thời nhưng luôn gắn với đồng hành cùng doanh nghiệp, không để chính sách thuế trở thành rào cản phát triển”.

Để chủ động nguồn lực cho giai đoạn phát triển mới, tỉnh đã lập kế hoạch tài chính ngân sách trung hạn 2025-2027 với tổng thu ước đạt 195.390 tỷ đồng. Trong đó, thu nội địa chiếm 71,6%, còn chi đầu tư phát triển chiếm hơn 50% tổng chi, ưu tiên cho hạ tầng, công trình trọng điểm và vùng miền núi, hải đảo.

Trong những tháng cuối năm 2025, công tác thu ngân sách nhà nước tại Quảng Ninh được dự báo sẽ gặp không ít áp lực. Nguồn thu từ hoạt động xuất nhập khẩu có nguy cơ giảm do tác động từ chính sách thuế nhập khẩu; các khoản thu liên quan đến đất đai bị chậm lại vì vướng thủ tục dự án và giải phóng mặt bằng; cùng với đó là ảnh hưởng từ các chính sách hoãn, giãn nộp thuế của Chính phủ.

Trước tình hình này, UBND tỉnh Quảng Ninh đã đề ra 8 nhóm nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm, trong đó nhấn mạnh yêu cầu các địa phương sau sáp nhập và cơ quan thu ngân sách phải tích cực tháo gỡ các điểm nghẽn về đất đai, đầu tư công, khai thác hiệu quả nguồn thu từ những dự án trọng điểm. Đồng thời, cần rà soát và đánh giá sát thực tế từng khoản thu, đẩy mạnh thu hồi nợ đọng, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm nghĩa vụ thuế, song song với việc đồng hành hỗ trợ doanh nghiệp duy trì sản xuất và xuất khẩu.

Giải quyết “điểm nghẽn”, tiếp sức cho doanh nghiệp

Một môi trường kinh doanh thuận lợi không thể thiếu sự đồng hành và hỗ trợ kịp thời của chính quyền. Ở Quảng Ninh, tinh thần này thể hiện rõ qua việc các cơ quan chức năng, đặc biệt là Sở Tài chính, đóng vai trò quan trọng trong tháo gỡ khó khăn.

Trong 6 tháng đầu năm 2025, Sở Tài chính và các sở, ngành đã tiếp nhận và giải quyết 136 kiến nghị của cộng đồng doanh nghiệp. Điển hình như dự án "Nâng cấp, cải tạo chợ Rộc của Công ty TNHH Thanh Thảo bị vướng thủ tục giao đất. Tháng 5/2025, Sở Tài chính đã chủ trì họp cùng các đơn vị liên quan, thống nhất phương án trình UBND tỉnh cho thuê đất, giúp dự án tiếp tục triển khai.

Tương tự, Công ty TNHH Địa ốc Việt Hàn gặp vướng mắc do hết thời gian thực hiện dự án nhưng chưa hoàn thiện hạng mục. Sau khi doanh nghiệp đề xuất, Sở Tài chính đã tổ chức thẩm định liên ngành và báo cáo UBND tỉnh chấp thuận điều chỉnh chủ trương đầu tư, gia hạn thời gian thực hiện.

Quảng Ninh sẽ tiếp tục ưu tiên thu hút các doanh nghiệp công nghiệp công nghệ cao. Ảnh T.D

Ông Lê Như Thiều, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Quảng Ninh đánh giá: “Sở Tài chính rất quan tâm đến hoạt động của doanh nghiệp, thường xuyên chỉ đạo sát sao việc tạo điều kiện, tháo gỡ khó khăn. Đồng thời, đưa ra các cách thức cụ thể, thiết thực trong giải quyết, với tinh thần vận dụng tối đa quy định pháp luật để xử lý ở mức cao nhất”.

Nhờ những hỗ trợ này, 536 doanh nghiệp đã quay lại hoạt động (tăng 4,5% so cùng kỳ) và 1.031 doanh nghiệp thành lập mới (tăng 8,8%) chỉ trong nửa đầu năm 2025.

Không chỉ dừng ở cải cách thể chế, Quảng Ninh còn tạo nền tảng lâu dài cho môi trường kinh doanh bằng đầu tư hạ tầng chiến lược và thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện. Theo đó, hạ tầng giao thông đồng bộ, từ cao tốc, cảng biển đến sân bay, đã rút ngắn đáng kể thời gian vận chuyển, giảm chi phí logistics cho doanh nghiệp. Song song, tỉnh đầu tư mạnh vào hạ tầng các khu công nghiệp, khu kinh tế, hạ tầng năng lượng và dịch vụ cảng biển, sẵn sàng đón dòng vốn FDI công nghệ cao.

Ở lĩnh vực số, tỉnh xác định mục tiêu xây dựng hạ tầng số, chính quyền số, kinh tế số và xã hội số, ứng dụng công nghệ thông tin tiên tiến trong quản lý nhà nước, nhằm nâng cao tính minh bạch, giảm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp.

Các chính sách khuyến khích khu vực kinh tế tư nhân, thu hút FDI vào công nghiệp công nghệ cao, phát triển dịch vụ logistics và du lịch chất lượng cao sẽ tiếp tục được ưu tiên. Song song, tỉnh cũng chú trọng đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và bảo đảm an sinh xã hội.

Từ những cải cách mạnh mẽ trong thể chế tài chính đến sự đồng hành thực chất với cộng đồng doanh nghiệp, Quảng Ninh đang từng bước khẳng định vị thế địa phương tiên phong về cải thiện môi trường kinh doanh. Cùng với hạ tầng hiện đại, chuyển đổi số toàn diện và tư duy quản trị kiến tạo, tỉnh đã tạo ra nền tảng vững chắc cho một giai đoạn phát triển bứt phá, hướng tới mục tiêu trở thành một trong những trung tâm kinh tế năng động hàng đầu của cả nước.