Cán cân thương mại tiếp tục nghiêng về xuất siêu
Báo cáo tại cuộc họp, ông Bùi Huy Sơn - Vụ trưởng Vụ Kế hoạch, Tài chính và Quản lý Doanh nghiệp (Bộ Công thương) cho biết, trong 9 tháng năm 2025, ngành Công thương đạt được những kết quả tích cực, đóng góp chung vào kết quả tăng trưởng kinh tế của của cả nước, trong đó nổi bật là kim ngạch xuất nhập khẩu.
Theo đó, về xuất khẩu trong quý III/2025 đạt 128,57 tỷ USD, tăng 18,4% so với cùng kỳ năm trước và tăng 9,6% so với quý II/2025. Tính chung 9 tháng, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt 348,74 tỷ USD, tăng 16,0% so với cùng kỳ năm trước, vượt xa mục tiêu tăng trưởng 12% đặt ra cho cả năm (khu vực kinh tế trong nước đạt 85,41 tỷ USD, tăng 2,0%, chiếm 24,5% tổng kim ngạch xuất khẩu; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) đạt 263,33 tỷ USD, tăng 21,4%, chiếm 75,5%). Có 32 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, chiếm 93,1% tổng kim ngạch xuất khẩu (có 7 mặt hàng xuất khẩu trên 10 tỷ USD, chiếm 67,9%).
| Mỹ vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của nước ta đạt 112,8 tỷ USD, tăng 27,7%; tiếp đến là các thị trường Trung Quốc đạt 49,6 tỷ USD, tăng 11,3%; Chấu Âu đạt 41,7 tỷ USD, tăng 9,3%... |
Về cơ cấu hàng hóa xuất khẩu, nhóm công nghiệp chế biến đóng góp lớn nhất vào tăng trưởng xuất khẩu chung của cả nước trong 9 tháng đầu năm 2025, với kim ngạch đạt 297,2 tỷ USD, tăng 16,7% so với cùng kỳ năm 2024 và chiếm 85,2% tổng kim ngạch xuất khẩu. Trong đó, các sản phẩm chủ lực như điện thoại, máy vi tính, linh kiện, dệt may và giày dép tiếp tục giữ vững vị trí dẫn đầu, khẳng định vai trò trụ cột của công nghiệp chế biến trong thương mại quốc tế.
Ngoài ra, kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng nông sản ước đạt 33,2 tỷ USD, tăng tới 15,2% và chiếm 9,5% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước.
Cùng chiều tăng với xuất khẩu, nhập khẩu trong quý III/2025 đạt 119,66 tỷ USD, tăng 20,2% so với cùng kỳ năm trước và tăng 6,3% so với quý II/2025.
Tính chung 9 tháng, kim ngạch nhập khẩu đạt gần 332 tỷ USD, tăng 18,8%. Trong đó khu vực kinh tế trong nước đạt 105,67 tỷ USD, tăng 4,6%; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài đạt 226,25 tỷ USD, tăng 26,8%.
Về cơ cấu hàng hóa nhập khẩu, trong 9 tháng đầu năm, tỷ trọng nhóm hàng cần nhập khẩu chiếm tỷ trọng lớn (chiếm 89%) trong cơ cấu hàng hóa nhập khẩu của cả nước và tăng trưởng cao (tăng 19,5%) cho thấy nhu cầu đầu vào là nguyên liệu, máy móc để phục vụ cho các hoạt động sản xuất trong nước lớn, phản ánh sự phục hồi của sản xuất công nghiệp. Ngoài ra, nhóm hàng cần kiểm soát nhập khẩu chỉ chiếm 5,2% và nhóm hàng hóa khác chiếm 5,3% tổng kim ngạch nhập khẩu.
 |
| Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân (giữa) chủ trì cuộc họp. |
Như vậy, tốc độ tăng trưởng nhập khẩu (18,8%) cao hơn xuất khẩu (16%) cho thấy tín hiệu tích cực về sự phục hồi sản xuất trong nước nhưng cũng phần nào tạo sức ép nhất định lên cán cân thương mại.
Với kết quả đó, cán cân thương mại tiếp tục duy trì trạng thái xuất siêu với mức xuất siêu 16,8 tỷ USD, đóng góp quan trọng vào cân đối vĩ mô và dự trữ ngoại hối của nền kinh tế. Trong đó, khu vực kinh tế trong nước nhập siêu 20,26 tỷ USD; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) xuất siêu 37,08 tỷ USD.
"Nhìn chung, với tình hình hiện nay, nếu không có biến động bất thường, ngành Công thương đang đi đúng hướng để đạt các mục tiêu đề ra trong năm 2025 và dự kiến tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa của cả năm có thể đạt mốc mới khoảng 900 tỷ USD" - ông Sơn nhấn mạnh.
Đa dạng hóa thị trường, mở rộng xuất khẩu
Theo đại diện Bộ Công thương, mặc dù các kết quả trong quý III và 9 tháng đầu năm 2025 rất khả quan nhưng vẫn cần tập trung theo dõi sát tình hình để kịp thời ứng phó vì còn những khó khăn, thách thức tiềm ẩn như: ngoài thuế đối ứng của Mỹ, một số thị trường trọng điểm tạm dừng nhập khẩu gạo Việt Nam trong thời gian ngắn, gần đây nhất là sắc lệnh mới về thuế đối với đồ gỗ nhập khẩu từ phía Mỹ từ 14/10/2025, các mặt hàng gỗ mềm, gỗ xẻ nhập khẩu vào Mỹ sẽ bị áp thuế 10%; tủ bếp, tủ phòng tắm và các sản phẩm gỗ nội thất bọc nệm áp thuế 25%...
Để hoàn thành nhiệm vụ kế hoạch năm 2025, ông Bùi Huy Sơn nhấn mạnh, trong thời gian tới ngành Công thương sẽ tập trung tiếp tục thúc đẩy xuất khẩu, đa dạng hóa thị trường, mở rộng xuất khẩu; triển khai Nghị quyết 59-NQ/TW ngày 24/01/2025 của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình mới.
Bên cạnh đó, theo dõi sát diễn biến chính sách thuế quan của Hoa Kỳ, chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng hai bên để trao đổi, làm rõ và xử lý các vấn đề phát sinh, hạn chế nguy cơ áp dụng các biện pháp bất lợi hơn đối với hàng hóa Việt Nam.
Ngành Công thương tập trung hoàn thành khởi động đàm phán 2 hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam với Mercosur và Hội đồng hợp tác vùng Vịnh trong quý IV/2025; thúc đẩy sớm khởi động đàm phán với Pakistant để mở rộng cơ hội tại các thị trường xuất khẩu; Sớm kết thúc đàm phán Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Khối EFTA (bao gồm 4 nước Thụy Sỹ, Na Uy, Iceland, Liechtenstein) trong năm 2025.
Đồng thời, theo dõi sát để kịp thời khắc phục những hạn chế trong xuất khẩu của khối các doanh nghiệp trong nước để hỗ trợ xuất khẩu, giảm sự phụ thuộc với khối vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Theo đó, Bộ Công thương tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp trong tháo gỡ khó khăn, thông qua việc thường xuyên tổ chức đối thoại, làm việc với hiệp hội ngành hàng, địa phương để kịp thời nắm bắt tình hình, từ đó tham mưu Chính phủ ban hành chính sách hỗ trợ phù hợp.
Cùng với đó, tăng cường các hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu, quảng bá sản phẩm để giúp doanh nghiệp mở rộng tiếp cận khách hàng mới, đồng thời củng cố niềm tin với các đối tác truyền thống tại thị trường Hoa Kỳ.
Ngoài ra, Bộ sẽ tăng cường thực thi các quy định về xuất xứ hàng hóa thông qua các hoạt động kiểm tra, giám sát, cấp phép và xử lý vi phạm; tăng cường quản lý nhà nước và chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại và gian lận xuất xứ.
